Inzet luchtwapen boven Bosnië, Kroatië en Kosovo

Duur missie: 12 april 1993 - 20 december 1995
Aantal militairen: 2.460
Dodelijke slachtoffers: geen
Dapperheidsonderscheidingen: geen

Bestuurlijk bestond het multiculturele Joegoslavië sinds haar oprichting in 1945 uit 6 deelrepublieken. Die kenden sinds een grondwetswijziging in 1974 een grote mate van zelfstandigheid. De oliecrises en de daarmee gepaard gaande economische ellende en de opkomst van het Servische nationalisme, zorgden in de loop van de jaren ‘80 voor een fataal mengsel. Dat zou het einde van de federatie inluiden.

Servische identiteit

De Serviërs wensten het behoud van een krachtige Joegoslavische eenheidsstaat als garantie voor het behoud van hun politieke macht en culturele identiteit. De Serviërs vreesden bovendien voor de rechten van hun volksgenoten in de andere deelrepublieken. De Servische president Slobodan Milosevic stookte het nationalistische vuurtje op door een Groot-Servië te bepleiten. Ook wierp hij zich op als de beschermer van alle Serviërs in Joegoslavië.

Onafhankelijkheid

Slovenië en Kroatië riepen op 25 juni 1991 hun onafhankelijkheid uit. De Bosnische Kroaten en Moslims volgden op 3 maart 1992. Het Joegoslavische leger (JNA) greep vrijwel onmiddellijk in. De oorlog in Bosnië begon op 2 april 1992. De Veiligheidsraad kondigde in september 1991 een wapenembargo voor heel Joegoslavië af, in mei 1992 gevolgd door een handelsembargo tegen Servië en Montenegro.

Vliegverbod

De VN-Veiligheidsraad stelde op 9 oktober 1992 een militair vliegverbod in boven Bosnië om de oorlog in te dammen en humanitaire hulpverlening te vergemakkelijken. De waarnemers van de ECMM en UNPROFOR controleerden naleving van het vliegverbod tijdens operatie Sky Monitor. Ze constateerden echter dat de lokale partijen het verbod voortdurend schonden.

De Veiligheidsraad bepaalde vervolgens op 31 maart 1993 dat de lidstaten een algeheel vliegverbod boven Bosnië desnoods met geweld mochten afdwingen. De NAVO was bereid vanaf 12 april 1993 de afdwinging van het vliegverbod op zich te nemen met operatie Deny Flight.