Met gevaar voor eigen leven op zee. Het oorlogsverleden van Ary Romijn
De Vlissingse Ary Romijn is zeeman in hart in nieren. Als twaalfjarige jongen begint hij al met varen op de koopvaardij. Het is het begin van een indrukwekkende carrière, waarbij Romijn meermaals aan de dood ontsnapt.
Torpedoaanval
Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog is Romijn inmiddels opgeklommen tot kapitein. Zijn schip de Almkerk wordt in 1941 slachtoffer van een torpedoaanval. Hoewel het schip in konvooi vaart, is de Almkerk hulpeloos tegen de aanval. Ook de andere schepen kunnen niet helpen, omdat het risico te groot is dat ook zo worden getroffen door Duitse onderzeeboten. Onder aanvoering van Romijn kunnen alle opvarenden het zinkende schip tijdig verlaten. Twee lange dagen dobberen de sloepen rond, voordat ze gered worden door een Brits schip.
Een jaar later slaat weer bijna het noodlot toe voor Romijn. Als gezagvoerder op de koopvaarder Aagtekerk probeert hij een getorpedeerd schip te ontwijken. Terwijl hij dat doet, ontdekt hij de periscoop van een Duitse onderzeeboot boven water. Zonder aarzeling kiest hij de aanval en ramt de onderzeeboot. Met behulp van kanonschoten wordt de vijandelijke boot tot zinken gebracht.
Militaire Willemsorde
Dat de gevaren van de oorlog nog lang niet voorbij zijn, bewijst een aanval later dat jaar. De Aagtekerk wordt aangevallen door Duitse duikbommenwerpers, waarna het schip in brand vliegt. Enkele bemanningsleden zijn op slag dood, Romijn zelf raakt zwaargewond. Ondanks de vele brandwonden die hij oploopt, blijft hij alles op alles zetten om de overlevenden in veiligheid te brengen. De kapitein is de laatste die het brandende schip verlaat.
Zijn verwondingen zijn zo ernstig dat artsen weinig hoop koesteren. Wekenlang vecht Romijn voor zijn, en met succes. Na vijf maanden kan hij weer lopen. Ondanks zijn ervaringen op zee, kruipt het bloed toch waar het niet gaan kan. In januari 1943 vaart hij al weer. Voor zijn moedige optreden tijdens de oorlog wordt hij onderscheiden met de hoogste militaire onderscheiding, de Militaire Willemsorde.
Collectie LOCK
Een groot deel van het oorlogsverleden van Romijn is terug te vinden in de NIMH- collectie LOCK, de Londense Collectie Koopvaardij. Deze collectie bestaat onder andere uit persoonskaarten van alle opvarenden van de Nederlandse koopvaardij tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op deze kaarten is informatie terug te vinden van allerlei aard. Zo staan er niet alleen persoonsgegevens op, maar bijvoorbeeld ook aantekeningen over eventueel wangedrag, het functioneren en gevolgde opleidingen.
