'Voor God, Vaderland en Oranje': De Haagse Burgerwacht in beeld
Weblogs
In de collectie van het NIMH bevindt zich een verwarrend fotoalbum. De pagina’s zijn gevuld met beelden van paraderende Nederlandse mannen met diep over het hoofd gezonken Duitse Stahlhelmen. De eerste associatie is dat het hier een Duitse eenheid betreft. De werkelijkheid ligt dichter bij huis: het is de Haagse Burgerwacht omstreeks 1934-1937. Het album is afkomstig van militair stylist en ontwerper Frans Smits (1915-2006).
Voor God, Vaderland en Oranje
Na de Eerste Wereldoorlog vreest men in Nederland voor een socialistische revolutie. In 1918 worden daarom in verschillende steden burgerwachten opgericht, die volledig uit vrijwilligers bestaan. Zo ook in Den Haag. Onder het motto “Voor God, vaderland en Oranje” staat de Haagse Burgerwacht de politie bij in het handhaven van de openbare orde. Zij zijn hiervoor uitgerust met helmen die zijn achtergelaten door Duitse eenheden, die zich in november 1918 via Limburg terugtrokken naar Duitsland.
-
Voor God, vaderland en Oranje! Uitgerust met Casque Adriane, Vendel en trompet marcheert de Haagse Burgerwacht, ca. 1937.
Frans Smits sluit zich in 1934 op 19-jarige leeftijd aan. Hij krijgt een eervolle taak: het dragen van het vaandel van zijn peloton. Smits neemt deel aan lange afstandsmarsen en is aanwezig op demonstraties van de landdag voor burgerwachten. Hij kan echter veel meer dan alleen vaandel dragen: eind jaren dertig ontwerpt hij de nieuwe ceremoniële uniformen en emblemen voor de krijgsmacht.
Vaandelwacht
Het album bevat tientallen foto’s van tal van activiteiten van deze markante vrijwilligerseenheid. Dit zijn exercities, schietoefeningen en ceremonies, maar ook bijvoorbeeld de deelname van een detachement vrijwilligers aan de Nijmeegse Vierdaagse. Ook staat Smits zelf diverse keren afgebeeld op de foto’s. Het meest in het oog springt de foto van de vaandelwacht van de Haagse Burgerwacht tijdens de begrafenis van W. van Kamer, vendelcommandant van het Nationaal Jongeren Verbond. In het midden, met vaandel, staat Smits.
Hoewel de omvang van de Haagse Burgerwacht voor 1940 aanzienlijk was, zijn foto’s van deze vrijwilligerseenheid relatief zeldzaam. Van vrijwillige Nederlandse burgerwachten waren voorheen in de beeldcollectie van het NIMH slechts enkele tientallen foto’s te vinden. In de papieren collectie is het aantal documenten op één hand te tellen. Het fotoalbum van Smits is daarmee een unieke aanwinst. Het vult een lacune op in beeldcollecties over semimilitaire vrijwilligerseenheden gedurende het interbellum.
Meer weblogberichten
Reactie toevoegen
U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.
Reacties
Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.